Nieśmiałość u Twojego dziecka- co musisz wiedzieć, jak wspierać?

Twoje dziecko w towarzystwie obcych osób chowa się za Tobą, chwyta za rękę i czuje się niekomfortowo. Dodatkowo słowa takie jak: no nie wstydź się, powiedz dzień dobry, potęgują nieśmiałość, wprowadzając w coraz większe zakłopotanie nie tylko dziecko, ale często Ciebie? Bardzo ważne jest, byś jako rodzic akceptował nieśmiałość swojej pociechy i zrozumiał jej przyczyny. Wiedza ta pomoże w budowaniu relacji z dzieckiem, opartej na zrozumieniu i wsparciu.

Nieśmiałość u dziecka- czym jest?

Najczęściej emocje związane z onieśmieleniem pojawiają się, gdy dziecko znajduje się w nowym środowisku lub spotyka osoby obce. Może być to pani sprzedawczyni widziana po raz setny, ale nadal wywołuje u dziecka nieśmiałość. Znalezienie się w centrum zainteresowania, wystąpienie publiczne w przedszkolu, nowe sytuacje, wyzwalają uczucia zakłopotania, strachu i zażenowania u dziecka. Społeczeństwo podchodzi to tematu lekceważąco i nie rozumie mechanizmów, powstawania nieśmiałości oraz tego, jak osoba dorosła powinna zachować się w takiej sytuacji.

Czym jest nieśmiałość dziecka? To naturalne zachowanie, uwarunkowane rozwojem. To mechanizm obronny, chroniący dziecko przed obcymi osobami, do których nie ma zaufania. Chroni w ten sposób silną więź ze swoim opiekunem. Nieśmiałość wykształcona została w toku ewolucji, aby zapewnić rosnącym dzieciom bezpieczeństwo oraz niezbędną do przeżycia naukę. Jeśli rodzic jest przewodnikiem życiowym, to dziecko nie będzie naśladować nikogo innego. Charakterystyczną sytuacją jest, gdy dziecko zakłopotane obcą osobą,patrzy na reakcję rodzica względem niej. Rodzic jest kompasem, jeśli dziecko odczyta z naszej mimiki, że wszystko jest w porządku, to nabiera pewności siebie, co do sytuacji.

To nie wada! Nie wierz w stereotypy

Niestety panuje powszechne przekonanie, że nieśmiałość jest czymś niewłaściwym, defektem. Zapamiętaj, że nieśmiałość Twojego syna lub córki:

• nie jest Twoim błędem wychowawczym,
• nie jest żadnym defektem,
• nie jest wynikiem niskiej samooceny,
• nie jest brakiem śmiałości (w innych sytuacjach dziecko zachowuje się zupełnie inaczej, jest energiczne).

Nieśmiałość jest normalnym zachowaniem- cechą charakteru!

Jak możesz pomóc?

Gdy występuje sytuacja onieśmielenia, uszanuj to, nie krytykuj dziecka, nie naciskaj, by się odezwało, spojrzało na rozmówcę czy podeszło do niego. Daj dziecku czas, aby przepracowało swoje emocje, ponieważ, jeśli nie uszanujesz momentów onieśmielenia i będziesz próbował wyprowadzić pociechę z tej sytuacji, w życiu dorosłym najprawdopodobniej nieśmiałość wróci z przytupem. Mądry rodzic zapewnia swemu dziecku spokój i pewność siebie.

Dodatkowo:

- Ćwiczcie różne scenki, przypominające społeczne sytuacje np. zakupy w sklepie, rozmowy telefoniczne, bawcie się w teatrzyk, gdzie ty będziesz widzem.

- Rozmawiajcie o emocjach, zapytaj- nie chciałaś rozmawiać z panią, bałaś się jej? W odpowiedzi możesz powiedzieć- Nic nie szkodzi, ja też się bałam, jak byłam mała, to normalne.

- Opowiadajcie sobie różne historyjki, w których Twoje dziecko jest bohaterem, chroni słabszych, opiekuje się nimi itd.

Bardzo ważną rzeczą jest, byś jako opiekun dziecka nie wykazywał postawy nazbyt opiekuńczej, chroniącej przed różnymi sytuacjami, które mają na celu, zaoszczędzenie dziecku przykrych emocji. Nie o to chodzi. Nadmierna bojaźliwość o dziecko potęguje jego nieśmiałość i pozbawia go możliwości przeżywania różnych, społecznych sytuacji, w których może przeżywać swe emocje i korygować. Zwrócił na to uwagę Daniel Goleman, przytaczając w swojej książce „Inteligencja emocjonalna” wniosek Kagana: Okazuje się, że matki, które chronią swe bardzo wrażliwe dzieci przed frustracją i lękiem w nadziei,że będzie to miało dobroczynne skutki, zdają się jeszcze bardziej pogłębiać niepewność dziecka i przynosić zupełnie odwrotny skutek”. Dzieciństwo to okres szans, jak sam twierdzi, nie zmarnujmy tego.

Bibliografia Daniel Goleman, Temperament nie jest wyrokiem przeznaczenia [w:] Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań, 2005.,str. 351.